आँधीखोलाको किनार

-कथा- पूर्ण छ तर अपुरा कथाहरु मुलुकका ब्यथाहरु उत्पतिका अर्थहरु कर्मका सार्थहरु विकाशका सम्भावनाहरु मनवका अनायासहरु ।। अुपूर्ण ! अपूर्ण !! चरिकोट कि निरमायाले विदेशमा ख्याती कमाइन् माइती देशकी दिदीले थुप्रै पुरक्कार पाइन् जनतालाई सुरक्षा दिने निकाय आचरणगत अदालत, धरौटीमा ब्यस्त छ देशका सम्भावनाहरु विदेशको माटो खन्दैछ !! कथा टुंगिदैन !! बाबुले छोरीहरुलाई पुलबाट फाल्न सिकाएको यो गोरेटो देश भित्र मात्र होइन त्यो भन्दा भित्र बेचिएको पुरातन कोहि जान नसक्ने हतियार भण्डार रित्तिएको त्यो दिन यो देशको रक्षा मेटिंदा खेरि राजनीतिलाई पाखण्डी पेशा ठानेर यो आमाको अस्मिता रेटिदा खेरि महामुर्ख थाहा नहुने कल्पनामा रमाई रहेछ र त कथा अपूर्ण छ !! वार्ता जारी छ जनता महामुर्ख सम्मेलनको जात्रामा अभ्यस्त बन्दा श्रोत सुक्दै छ नेपथ्यमा कुकुर भुक्दै छ !! महा शक्ति पुग्नेहरु रमाएकै होलान यो देशको कुरा चलाउन छुरा !! ठेक्का प्रथा धन्य छ पूर्ण छ मुलुक !! तर कथा अपूर्ण छ !!

मान्छे तथाकथित् स्वाभिमान छ भन्ने सोचेर अभिमान कैद छ भन्ने सम्झेर  ख्यातिहरुबाट समानुपातिक  वितरित हुँदै यहाँ सम्म ....... !! बाँचुन्जेल कहाँ कहाँ मृत्यु पर्यन्तको खोजि नथाकेर प्रसंशाको सूचनाका मिथ्यांकहरु ..... !! बबुरो एक कुनामा खाता लेख्छ माने लिउं उ विश्व बिजेता हो ! सूचना प्राप्त हुन्छ प्रेस, प्रेस र प्रेसबाट माने लिउं उ सबै सबैको हकदार हो !! आखिरमा टन्न मन लिएर निमिट्यान्न जीन्दगी बिताउनेहरु कति खुसि, सुखी र सन्तुष्टि पाए होलान !! भाग आफ्नोबाट नअघाएर हसुर्न आतुर असुरहरु जगत कल्पनामा कता कता पलायन जीन्दगी अभिष्ट, अनिष्ट र कनिष्ठ भएर गए होलान !! सम्झनाको तरेलीमा छालहरू आउंदा त्यो मन पनि यो मन जस्तै अन्तरमा लुकेर जम्मा गरेको साहस बाँडेर सुगमताको अगम छहारीमा..... !! कल्पनाको कुरा सपनाको कुरा तर्क र बितर्क आफ्नै दुनिया रंग भर्दैछ मान्छे !! मान्छे !! मान्छे !!! श्रद्धान्ज...

दस गजाको किनारै किनार यात्रा सुरु ..... ! रमाइला बस्तीहरु सरेको संस्कृतिक सम्पदा मिश्रित अनुहार आफ्नै बुझाइको भाषा ... !! प्रकितिको अनुपम रस जंगलको पुछार काममा ब्यस्त परिश्रमी हातहरु .. ! आएका अनगिन्ती खोलाहरु किनारमा निर्मल र बसन्त बस्तीहरु नाम जस्तै .... !! एउटा सिमाना छिचोलेर ठोरी पुग्दा अनुभूति पर्यटनको सम्झना महोत्सबको हृदय भरि संगालेर मन भित्र मन लुक्छ !!! निकुन्जको जंगल सकिंदै जाँदा अर्को बस्ति सुरु .....!! पहाडका अनगिन्ति जन्महरु खोइ कुन समय औलो लाग्ने डर निकाल्दै अभावमा जिउने खोरियाहरु फाँडेर बनेको भूमि जनावरको सताई निचोर्दै छ जीवन आधुनिक सताप्दिमा .... !! बिजुलीको विकल्प राज्यसंग के सरोकार धूलो उड्दा सेताम्य छानाहरू टल्कीन्छन उर्जाका सौर्य पाताहरु ..!! मध्यवर्ती क्षेत्र मनको महोत्सब ....!! पर्यटनको पर्ब वर्षको यात्रा निरन्तर .......

म एकोहोरो टोलाउँछु   औधि मायाँ लाग्छ आफ्नो  !! उँधो  मायाँ गर्छु छोरा छोरीलाई  उँभो मायाँ गर्छु बाबुआमालाई !! समानान्तर मायाँ सर्छ जीवन संगिनीमा !! थ्री जी  मायाँको परिभाषा सूचना प्रबिधिसंग दाज्छु ! एउटा फूल फूलबारीमा खुबै मन परेको मायाँ लाग्छ त्यसको ! सानो हुँदाको कुरा हजुरआमा, साउँको भन्दा ब्याजको मायाँ ! युवा हुँदाको कुरा साथीहरु, फूलबारीका फूल जस्तै  मायाँहरु बटुल्थे ! प्रबिधि जस्तै मेरो मायाँ फाइभ  जी  मा पदोन्नती हुन्छ ! कतै न्युक्लिअस् जस्तै थिग्रिने त होइन ? कतै इलेक्ट्रोन् जस्तै प्रवाहित हुने त होइन ? हजुरआमाको न्यानो काख अंतर्राट्रीय कम्पनिहरुको दबदबा संगै साँघुरिन सक्छ मेरो मायाँ समयसंगै साटिन सक्छ ! कालान्तरमा मायाँ फेरी सम्झौता गरेर गास्नु पर्छ !! एउटा फूल मायाँको फेरी फूलबारीमा फूलाउनु पर्छ !! छोरी बाबा भन्छे म एकोहोरो टोलाउँछु !!         धन्यवाद    ...

सिंगो इतिहास  चिरेर एउटा जन्मन्छ  बस्ति !! सग्लो पृथ्वी  उलट पुलट  भएर ब्यूतन्छ   प्रकृति !! हेराई न हो भौतिकताको, बुझाई न हो  मौलिकताको   अनुपम सुन्दर प्रकृति !! उग्लेका बादल हेर्दाहेर्दै जंगल र जनावर अनुभूति गर्छ मान्छे ! अदृश्य , अप्राप्य सम्भावनाको खोजीमा घनिभूत हुन्छ मान्छे !! नयनहरु क्लिप बन्दनमा औंलाहरु क्लिक गर्नमा अभ्यस्त हुँदा बेग्लै स्वरूप बन्दीपुर !! कल्पनामा हराउनेलाई आँखाका भाकाहरु बोल्नेलाई प्रकृतिका भाषाहरु बुझ्नेलाई गन्तब्य !! समानतामा विषमता खोज्ने अधुरा चाहनाहरु बोकेर हराई रहेको एउटा ऐतिहासिक ब्यापारिक धरोहर !! कृषिमा कुर्सि देख्नेहरु स्वादका अभिन्न पारखीहरु एउटा बेग्लै स्वाद बन्दीपुरलाई सलाम !!! बन्दीपुर बन्दीपुर

 -हरिहर                                                                   स्वरेक, छतिवन                                                                    २०६९।७।१० पहाडका मनहरु असिम उत्साह निकाल्छन् यो दशैंमा । कतिका बाध्यताका दशैं कतिका रहरका । गाउँ एक्लिदैँ जाँदा खाडिमा दशैंको रौनक भयो रे बिदेशका रहरहरू गाउँ पाखाभरि दशैं उडाउंदै गाउँ उमंगमा छ । प्रकृतिका अनुपम दृष्य कैद गर्दै पर्यटक महोत्सवको आनन्दमा रमाउँदा श्रम शिविरमा सम्झनाका तरेलीहरु गाउँदैछ गाउँ । पाखाभरि बनमारा वनभरि वनचरी खोज्दैछन् सुर पाखुरी विरहमा पहाड गुम्सिन्छ आफै भित्र । दशैंको बेला पिंगको मज्जा चचहुइ.. चचहुइ.. झुलेका बाली रखवाली छैन सुन्यतामा गाउँ ...

समय अन्तरालमा बितिरह्यो बस्तिहरु परिश्रम गर्दैगर्दा फलाउँछन् आधा वर्षको फल बाँकी समय अन्तरालमा बित्छ ! भाइ सोध्छ ....... दिदी भोक लाग्यो, पर्ख बाबु खोरिया फाँड्छु, दिदी भोक लाग्यो, पर्ख बाबु बिउ छर्छु दिदी भोक लाग्यो, पर्ख बाबु बिउ गोड्छु, .............................. ............................. समय बित्छ, आधा वर्षको जहाँ अभिछिन्न खोरियाहरु खोस्रेर पसिनाहरु बग्छन्, खप्तड राजा जस्तो नतमस्तक टुलुटुलु हेर्छ नियति !! अनगिन्ति फूलहरु छातीमा टाँसेर वन पैदावर गाँसेर पिरतीको भाकामा खप्तड हाँसेको छ ! पाटनहरु लमतन्न सुत्छन् डोटी, आछामहरु गर्व गर्छन्, राजा हाम्रो हो ! निगालाका झाडी पार गर्दै वटुवा डोटी, आछाम पुग्छ !! त्रिवेणीको मेला पहाड चढ्छन् बस्तीहरु ! उकालो माथि औडेखौडे उपत्यका खप्तड राजा जस्तो रामरोसन र बडीमालिका हेर्दै पुन: त्रिवेणीको मेला पर्खन्छ !! दशैं तिहार बित्दा हिउँ संगै फुलेका कपाल खप्तड राजाका अति रमाइलो !! - हरिहर खप्तड, आछाम २०६९।७।२१ Like Comment Share

वनचरीहरु लय हाल्दै गर्दा माथ दिन्छन् सुमधुर संगीतलाई प्राकृतिक छटाको अनुपम फूलका बास्नाहरु शोभाउँछन् हावालाई !! निगालाहरु बहेली खेल्दा झाडीहरु सुस्ताउँछन्, बँदेलहरु बथानमा रमाउँदा गुन्जिन्छ जंगल यात्रा !! माया जस्तै फूलहरु फक्रिन्छन् वैंसमा जडिबुटीका रागहरु उर्लिन्छन् यही खप्तडको वक्षस्थलमा !! कोस पुष्पहरु कुसुम छर्दै यही धर्तिमा रमाएका छन् ! बनका बासिन्दाहरु अनगिन्ति हौसिएका छन् ।। काखमा बलेल्त र नैनीहरु नौनी जस्तै तल्ली र उपल्ली गर्दै हल्ली खल्ली गर्छन् !! बस्तीहरु स्वागतमा आफ्नै आँगनमा नाच्दछन् । बाटाहरु बास्ना संगै छहराको छङ छङ प्यास मेटाउन कलकल पानी थापेर घाँटी बटुवाहरु भित्रैसम्म भिज्दछन् । संग्रामतोली थपक्क पलेटी कसेर साँफेबगर हेर्छ, रामरोसन र बडीमालिका, बैद्यधाम अवसरको पर्खाइमा हरेक बटुवा संग मौन प्रस्न सोध्छ, कुसुमहरु बास्ना ओकल्छन् यात्रा जारी खप्तड वारिपारि !!! -हरिहर खप्तड, आछाम २०६९।७।२२ Like Comment Share

समर्पण भावको अतिरन्जना मायाको समिपमा लुकेको खुशी सम्झनासंगै रमाउंछ । माछापुछ्रे ट्वाल्ल पर्दै गर्दा वनकुसुमका छटाहरु लुकामारी खेल्छन् , अन्नपूर्णहरु नतमस्तक पोखरा लमतन्न परेको बेला धम्पुस सम्झना र भावना भित्र समर्पण खोज्छ । पिरतीको भाषा सेतीको किनारमा अबिरल बग्दै गर्दा मनहरु फेरि बेचैन बन्छन्, स्वाधिनता बिचारको दिग्गजता वस्तुपरकताको तैपनि हृदयहरुको असिम आयाम अनुकम्पीत हुन्छ । उमेर र समयले पाखाभरी गिज्याउंछ कोलाहल उही समिप्यता उही फेरी मन उसैगरी यौवना भित्रै हराउंछ । निरन्तरताको बोली एकआपसमा खोलिन्छ सेतीमा धेरै पानी बगे पनि धम्पुसमा कुहिरो लागे पनि चक्र बन्दै गर्छ पुर्नमिलनको ! भरोषा समर्पणको !! यो हो क्षण जिन्दगीको !!! हरिहर धम्पुस २०६९।९।२८ माछापुछ्रे Like

असार 2070 यो वर्षको असार 

डिग्रि पास गर्दा पनि खरिदार, सुब्बा नपाउंदाको तितो । जीवन यापनको लागि ऋण दे सर्टिलफिकेट राख धितो ।। .............................................................. यो शताब्दीमा माथिको मागले सम्बोधन नारामा राज्य पोखिएको थाहा हुन्छ । भर्खर भए को एस.एल.सी.को परिणाममा घोत्लिएका शिक्षाविदहरुले राज्यको कर्णधार युवा शक्तिको माग पचाउन सक्लान् ? प्रति वर्ष ६ लाख भन्दा बढी श्रम शक्ति बजारमा जाने हालको फाइदाको (लेबर बोनस) समय श्रमलाई अवसर उपयोग नगर्ने हो भने झन् बिकराल समय आउंदैन भनेर भन्न सकिंदैन । सवै किसिमका सामाजिक समस्याहरु गएर अन्त्यमा राजनितिमा नै बिलय हुन्छन् , त्यसैले हिजोको अशान्तिको पाइला सामाजिक बितृष्णावाट नै शुरु भएको ठोकुवा गर्न नमिल्ने आधार छैन र पुन: त्यस्ता सामाजिक बितृष्णाहरु एकत्रित भइ राजनैतिक अंश नहोलान् भन्न पनि सकिंदैन । अत: बजारको माग, समाजको अपेक्षा सहितको राज्यको दायित्व आज नै निर्वाह नगर्ने हो भने राज्यमा विज्ञ, विशेषज्ञ र नेता हुनु र नहुनुको अर्थ छैन ।। आज निश्चित परिक्षाको नतिजामा मात्रै ध्यान केन्द्रित विज्ञले उपायहरु निकालेर उत्तिर्ण गराउलान्, तर समस्या अझ जट...